جستارنامه فرهنگ و هنر اسلامی (فارسی - انگلیسی)
Journal of Islamic Art and Culture (En - Fa)

:: مقاله مرتبط با : دوره اول-شماره دوم-پاییز 1401

the study of iranian ceremony and rites for haderse (rites of the rain claims) based on richard schechner




نویسندگان :
حمیدرضا افشار1، یوسف شهریاری زاده2،
دانشگاه هنر1، دانشگاه هنر(مسئول)2
تعداد صفحات : 17
چکیده :

آیین باران‌خواهی هدرسه در ایران، در زمره مراسم‌هایی است که برای تمنای باران در برابر خشم طبیعت به صورت گروهی یا انفرادی اجرا می‌شود. از آنجا كه يكي از سازوكارهاي موثر و كارآمد در حفظ و ترويج آیین‌هاي سنتي، بازآفريني آنها در قالب اشكال هنري نوين است این مقاله به وجوه اشتراک عناصر اجرایی آیین هدرسه که در استان های فارس، کهگلویه و بویراحمد و بوشهر اجرا می‌شده با پرفورمنس می‌پردازد. الگوی غالب در این مقاله نظریه‌ی شکنر پیرامون اجرا و رابطه آن با آیین است. براساس این نظریه، تئاتر و آیین بازتاب یک فعالیت مشترک بشری هستند. هنر اجرا با این قصد که هنر و زندگی نباید از هم جدا باشند تمامی هدفش را بر مشارکتی گذاشته است که تماشاگر برای تکمیل یک اجرا باید انجام دهد تا آن را بیافریند و تکمیلش کند. اجرا رجعت دوباره و امروزی ما به آیین هایی می‌باشد که هنر را با زندگی و مراسم و اداب و رسوم پیوند می‌دهد و تعامل طبیعت و انسان را برقرار می‌نماید. شکنر معتقد است در صورت ترکیب یک آیین با یک رویداد واقعی می‌توان بیشترین استفاده را از یک اجرای گروهی برد. هنر اجرا اهداف و مقاصد آیین‌ها را در دوران ما به عهده گرفته است. روش پژوهش حاضر توصیفی -تحلیلی بوده و برای گردآوري اطلاعات از دو شيوه «کتابخانه‌ای» و «تحقیق میدانی» استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد که بین آیین باران‌خواهی هدرسه و هنر اجرا در عناصری چون اجراگر، تماشاگر، زمان، فضا، اشیاء و موسیقی اشتراکاتی وجود دارد.



چکیده انگلیسی :

Pray-for-rain ceremony in Iran is one of those which is performed individually or in group to ask for rain against the anger of nature. Since one of the effective mechanisms in keeping and promoting traditional ceremonies is recreation of them in the shape of modern arts, this research suggests the common aspects of performing elements in Hederse ceremony with Performance according . The dominant pattern in this article is the schechner theory about performance and its relation to the ceremony. According to this theory, the theater and the ceremony are the reflection of a common human activity. The art of performance is willing not to separate art and life, its all goal is the share which the audience should do to complete the performance in order to create it and finish it. Performance is the modern return of us to ceremonies which join art to life, traditions and custom. It makes interaction between human and nature. Schechner believes that if we mix a ceremony with a real event, we can use the best out of a group performance. Art of performance is responsible for ceremonies goals in our era. The method in this research is descriptive analysis. Library data and fieldwork are used to collect data. The results from this research show that there are common things between pray-for-rain ceremony of Hederse and art of performance in respect to elements such as performer, audience, time, atmosphere, accessories and music so that can be performed in the form of performance.



موضوع : مقاله علمی پژوهشی - فرهنگ و هنر اسلامی(هنرهاي نمايشي
کلمات کلیدی : آیین، پرفورمنس، شکنر، هدرسه، باران خواهی
کلمات کلیدی انگلیسی: ceremony, performance, schechner, Hederse, pray-for-rain
مراجع :
فهرست منابع: منابع فارسی: کتاب: اِونز، جیمز روز،(1385) تئاتر تجربی ، ترجمه مصطفی اسلامیه ، چاپ چهارم ، تهران ، نشر سروش . براکت ، اسکار گروس ،(1384) تاریخ تئاتر جهان ، جلد سوم ، ترجمه هوشنگ آزادی ور، تهران، نشر مروارید. تیس له من ، هانس (1383)، تئاتر پست دراماتیک، ترجمه نادعلی همدانی، چاپ اول تهران، نشر قطره. دامود،احمد(1384)، بازیگری و پرفورمنس آرت، تهران، نشر مرکز رهبین، آرمین ، رحیمی ، محمدعلی ، ریشه های نمایش در آیین های ایران باستان ، 1383 ، چاپ اول ، تهران ، نشر اهورا. ستاری، جلال، (1376)، آیین و اسطوره در تئاتر، تهران، نشر توس شکنر ، ریچارد، (1386) نظریه اجرا، ترجمه مهدی نصراله زاده، چاپ اول، تهران، نشر سمت علیزاد، علی اکبر، رویکردی به نظریه اجرا، 1387، چاپ دوم، تهران، نشر بیدگل گلبرگ ، رزلی ، (1388) هنر اجرا ، ، ترجمه مریم نعمت طاووسی ، چاپ اول ، تهران ، نشر نمایش. مکی ، ابراهیم ،(1383) شناخت عوامل نمایش ، چاپ چهارم ، تهران ، نشر سروش ناظر زاده کرمانی ، فرهاد(1383) درآمدی بر نمایشنامه شناسی ، چاپ اول ، تهران ،نشر سمت . ویتمور ، جان،(1386) کارگردانی تئاتر پست مدرن ، ترجمه صمدچینی فروشان ، چاپ اول ، تهران ، نشر نمایش .هاشمی، سید امید، (1394) راهبردهایی درآفرینش پرفورمنس آرت، مترجم اکامنوش خسروانی، چاپ دوم،تهران،نشر قطره هولتن، اورلی ،(1384) مقدمه ای بر تئاتر آینه طبیعت ، ترجمه ، محبوبه مهاجر ، چاپ سوم ، تهران ، نشر سروش مقاله ها: آقا عباسی، یداله(1386)،باران خواهی،مطالعات ایرانی، شماره 12، 20-1 جهازی،ناهید،(1392)،جنبه های نمایشی آیین های زمستانی در ایران،نشریه فرهنگ مردم،شماره32، 50-27 ذوالفقاری،حسن،(1395)،بررسی و تحلیل نمایش های باران خواهی و باران خوانی در ادبیات عامه ایران،نشریه کهن نامه ادب پارسی،شماره 4، 99-61 رحیمی،محمود رضا،هاشم زاده،سعید،شاطردوست، مرضیه(1388)،درباره پرفورمنس ارت ،شماره 125و126، 35-30 رحیمی،محمود رضا،(1388) جستاری در زیبایی شناسی و نقد پرفورمنس آرت،کتاب صحنه، شماره 67، 64-52 روزیک،الی،(1385) ریشه آیینی تئاتر،نظریه ای علمی یا ایدئولوژی تئاتری،نشریه نمایش،شماره 88 و 89، 33-28 زاهدی، فریندخت(1378)، تئاتر تغییر مکان قرار دادی به مکان غیر قراردادی، فصلنامه هنر، شماره 41، 86-71 سلطانی نیا،اشرف، خواجه ئیان، میترا(1390)،بررسی عناصر نمایشی ایین های طلب باران،فصلنامه تئاتر،شماره 44، 217-240 شیرمحمدی،مهری(1389) باران خواهی در ایران(آیین پنجاه به در در قزوین)،ماهنامه حافظ شماره 73 فضل اللهی، صفورا،(1390)،سنت و مدرنیسم در هنر اجرا،کتاب ماه هنر،شماره 151، 108-102 کیج،جان(1385)، درباره ی ارتباط موسیقی با هنر های اجرایی، ترجمه علیرضا امیر حاجبی ،سایت ایران تئاتر کوگن،اماندا،(1390)،پرفورمنس چیست؟،ترجمه مهدی نصیری،سی امین جشنواره بین المللی تئاتر فجر،انتشارات نمایش،79-65 منابع انگلیسی: Schechner, Richard (1994), environmental theater, applause New York/london Schechner, Richard (1968), 6 Axioms for Environmental Theatre, The Drama Review: TDR, Vol. 12, pp. 41-64 Schechner, Richard, (2005), ritual and performance, inglod, companion encyicycalopia of anthropology, London/New York.pp.613-647 Feral, Josette, (1982), performance and the articality: the subject demystified, modern drama, vol.25, pp.179
تعداد بازدید از مقاله : 265
تعداد دانلود فایل : 142

تصویر جلد


سایر شماره ها

دوره اول - شماره پنجم (پاییز 1401) دوره اول - شماره چهارم (پاییز 1401) دور چهارم - شماره اول (تابستان 1403) دوره اول - شماره سوم (پاییز 1401) دوره اول - شماره دوم (پاییز 1401) دوره اول - شماره اول (پاییز 1401) دوره دوم - شماره اول (تابستان 1402) دوره سوم - شماره اول (زمستان 1402)

مقالات پر بازدید